prof. dr hab. Jolanta Nocoń

INFORMACJE

Pełnione funkcje

dyrektor Instytutu Językoznawstwa

Zainteresowania badawcze

lingwodydaktyka, stylistyka lingwistyczna, analiza dyskursu, lingwistyka tekstu

Uzyskane stopnie i tytuły naukowe

1996 – doktor nauk humanistycznych
2009 – doktor habilitowany w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo
2019 – profesor nauk humanistycznych

DANE KONTAKTOWE

Kontakt na UO

Uniwersytet Opolski
Wydział Filologiczny
budynek Collegium Maius
pl. Kopernika 11
45-040 Opole
pok. 204 A
Tel. służbowy: 77 541 60 03

Adres e-mail

jolanta.nocon@uni.opole.pl

ORCID

https://orcid.org/0000-0002-9709-1724

PROJEKTY BADAWCZE
  1. Projekt badawczy zespołowy nr N N104 378640 „Style współczesnego języka polskiego” 2010-2013.
  2. Projekt badawczy realizowany na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego: „Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy region II” (IBE/26/D/2012) 2012-2015.
  3. Projekt badawczy realizowany na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego: „Diagnoza przedmaturalna z języka polskiego” 2014 (IBE/33/D/2014).
  4. Projekt badawczy habilitacyjny nr N 104 044 32/4225: „Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana” 2007-2009.
  5. Projekt badawczy nr H 01D 00726: „Badania nad komunikatywnością i funkcjami podręczników kształcenia językowego w zreformowanej szkole” 2003-2006; projekt prowadzony przez Uniwersytet Śląski w Katowicach, kier. projektu prof. dr hab. Helena Synowiec.
  6. Grant promotorski nr 1 H01D 006 10: „Struktura językowa podręczników do nauki o języku w szkole podstawowej” 1995-96.
  7. Projekt „Pilotaż nowych egzaminów maturalnych”, w komponencie IV.4 w obszarze języka polskiego „Modernizacja egzaminu maturalnego z języka polskiego” na zlecenie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
CZŁONKOSTWO

W gremiach naukowych krajowych i międzynarodowych (aktualne)

  1. Komisja Stylistyczna Międzynarodowego Komitetu Slawistów
  2. Zespół Dydaktyczny Rady Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
NAGRODY
  1. Nagroda naukowa w dziedzinie językoznawstwa im. Kazimierza Nitscha przyznana przez Polską Akademię Nauk Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych za pracę „Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana” (2011)

MONOGRAFIE AUTORSKIE i WSPÓŁAUTORSKIE

  • Stanislav Štěpáník, et al., Vztah jazyka a komunikace v česko-slovensko-polské didaktické reflexi (rozdział: Znalosti o jazyce v kontextu nových přístupů v didaktice polštiny), Praha 2019.
  • Lingwodydaktyka na progu XXI wieku. Konteksty – koncepcje – dylematy, Opole 2018.
  • Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana, Opole 2009.
  • Polecenia i pytania w podręcznikach do nauki o języku, Opole 1997.

TOMY REDAGOWANE i WSPÓŁREDAGOWANE

  • „Języka a Edukacja 4. Wychowanie językowe”, Opole 2015.
  • „Języka a Edukacja 3. Świadomość językowa”, Opole 2014.
  • Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków 2013.
  • „Języka a Edukacja 2. Tekst edukacyjny”, Opole 2013.
  • „Języka a Edukacja 1. Kształcenie językowe”, Opole 2012.
  • Uczeń w świecie języka i tekstów, Opole 2010.
  • Kształcenie porozumiewania się, Opole 1994.

WYBRANE ARTYKUŁY

  • Kształcenie umiejętności pisania w języku ojczystym w perspektywie lingwistycznej i lingwodydaktycznej, „Didactické Studie”, vol. 12, nr 1, Praha 2020.
  • Znawca języka czy człowiek komunikujący się? O strukturze kompetencji językowo-komunikacyjnej ucznia klas IV-VI szkoły podstawowej wpisanej w podstawę programową z 2017 roku, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”, vol. 10, nr 285, 2019.
  • Linguistic and communication education at Polish lessons during the period of cultural change. Musings on the curriculum, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2019.
  • Wariantywność stylu tekstu w perspektywie edukacyjnej, „Stylistyka” XXVII, Opole 2018.
  • Wariantywność aktualizacji wzorca gatunkowego jako problem edukacyjny (na przykładzie zaproszenia), [w:] W krajobraz literacko-kulturowy i językowy wpisane…, red. A. Guzy, D. Krzyżyk, M. Ochwat, M. Wójcik-Dudek, Katowice 2018.
  • Szkolny polonista wobec potoczności, [w:] Istnieć w kulturze, istnieć w kulturach. Między teorią a praktyką, red. A. Rypel, D. Jastrzębska-Golonka, Bydgoszcz 2018.
  • Nauczanie składni a rozwijanie sprawności tworzenia tekstu. W stronę metodyki – diagnoza, [w:] Z problematyki kształcenia językowego VII, red. E. Awramiuk, M. Karolczuk, Białystok 2018.
  • Profile szkolnej wiedzy o języku w kontekście egzaminów zewnętrznych, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”, nr 8, 2017.
  • W stronę podmiotowości? Koncepcje uczenia o języku w czasach (nie tylko) ponowoczesnych, [w:] Edukacja polonistyczna metamorfozy kontekstów i metod, red. M. Karwatowska, L. Tymiakin, Lublin 2017.
  • Lingwodydaktyka wobec elektronicznych form komunikowania (się), [w:] Języka a Edukacja 5. Uczenie języka ojczystego w czasach ponowoczesnych, red. A. Tabisz, Opole 2017.
  • Szkolny polonista na usługach rynku pracy? O kształceniu językowo-komunikacyjnym w czasach (po)nowoczesnych, [w:] Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki, t. I, red. E. Jaskółowa i in., Katowice 2016.
    Styl i stylistyka w kształceniu językowym, „Stylistyka” XXV, Opole 2016.
  • Dyskurs edukacyjny w Internecie, [w:] Dyskurs i jego odmiany, red. B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek, Katowice 2016.
    Teksty argumentacyjne w edukacji językowo-komunikacyjnej, [w:] Szkice o dojrzałości, kulturze i szkole. Prace dedykowane Profesor Halinie Wiśniewskiej, red. M. Karwatowska, L. Tymiakin, Lublin 2016.
  • Kształcenie świadomości językowej w gimnazjum – lekcje gramatyki, „Edukacja” 2015, nr 1.
  • Wychowanie językowe w szkole a współczesna sytuacja kulturowo-komunikacyjna, [w:] Języka a Edukacja 4. Wychowanie językowe, red. J. Nocoń, Opole 2015.
  • Edukacja polonistyczna w szkole XXI wieku – szanse i zagrożenia, [w:] Polonistyka wobec wyzwań współczesności, T. 2, red. S. Gajda, I. Jokiel, Opole 2014.
  • Gatunki tekstu na pisemnym egzaminie maturalnym od 2015 roku, [w:] Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, T. 3, red. K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska, Kraków 2014.
  • Świadomość językowa w podręcznikach szkolnych (teoria i praktyka), [w:] Języka a Edukacja 3. Świadomość językowa, red. J. Nocoń, A. Tabisz, Opole 2014.
  • Styl dydaktyczny – styl dyskursu dydaktycznego, w: E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków 2013.
  • Słowo jako przedmiot edukacji polonistycznej (przed 1999 rokiem i po nim), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia IV”, Kraków 2013.
  • Dyskurs edukacyjny i jego społeczny zasięg, w: Język a Edukacja 2. Tekst edukacyjny, red. J. Nocoń, A. Tabisz, Opole 2013.
  • Rozwijanie i doskonalenie kompetencji tekstotwórczej w perspektywie lingwodydaktycznej, „Kształcenie Językowe” 10 (20), Wrocław 2012.
  • Problemy i dylematy współczesnej lingwodydaktyki języka polskiego, „Lingwistyka Stosowana”, t. V, Warszawa 2012.
  • Dialog lekcyjny w perspektywie lingwistycznej, w: Filologiczny widnokrąg. Obrazy stare i nowe, red. K. Kossakowska-Jarosz, J. Nocoń, Opole 2012.
  • Strategie nabywania przez ucznia wiedzy o języku (na przykładzie zadań podręcznikowych), [w:] Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów, red. B. Niesporek-Szamburska, Katowice 2012.
  • Od Grice’a do Eco – o kulturze wypowiedzi w szkole, „Polonistyka” 2012.
  • Stylistyczne aspekty dyskursu edukacyjnego, [w:] Odmiany stylowe polszczyzny – dawniej i dziś, red. U. Sokólska, Białystok 2011.
  • Co współczesne językoznawstwo może zaoferować polonistyce szkolnej, „Polonistyka” 2011, nr 10.
  • Stylistyczne aspekty temporalizacji w tekście dydaktycznym, „Język Polski” 2010, nr 3 (XC).
  • Styl(e) wypowiedzi pisemnej licealistów, „Studia Pragmalingwistyczne” II/2010, Warszawa.
  • Autor tekstu i autor w tekście dydaktycznym, [w:] Język i styl twórcy w kręgu badań współczesnej humanistyki. Studia o języku i stylu artystycznym, red. K. Maćkowiak i C. Piątkowski, t. V, Zielona Góra 2009.
  • Wiedza o języku czy wiedza językowa? – o uczeniu gramatyki w szkole, „Polonistyka” 2009, nr 8.
  • Paradoksy stylu podręczników szkolnych, „Cшuл” 6, Belgrad 2007.
  • Dydaktyczne pytania rozstrzygnięcia – czy słusznie krytykowane?, [w:] Teksty – konteksty – interpretacje. W kręgu literatury, języka i kultury, red. E. Dąbrowska, K. Kossakowska-Jarosz), Opole 2007.
  • Jak w podręcznikach do języka polskiego „rozmawia się” z uczniem, [w:] Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole – koncepcje, funkcje, język, red. H. Synowiec, Kraków 2007.
  • Jak stymulować rozwój językowy ucznia nie tylko na lekcjach języka polskiego?, „Modelowe Nauczanie. Opolski Przegląd Edukacyjny” 2007, nr 2.
  • Strategie interakcyjne w dyskursie dydaktycznym (na przykładzie podręcznika szkolnego), [w:] Style konwersacyjne, red. B. Witosz, Katowice 2006.
  • Gatunki wypowiedzi na lekcjach języka polskiego, „Zeszyty Szkolne. Edukacja humanistyczna. Kwartalnik” 2006, nr 1.
  • Edukacja komunikacyjnojęzykowa wobec pauperyzacji języka uczniów, [w:] Polska polityka komunikacyjnojęzykowa wobec wyzwań XXI wieku, red. S. Gajda, A. Markowski, J. Porayski-Pomsta,Warszawa 2005.
  • Kompetencje tekstowe uczniów a rozumienie czytanego tekstu, [w:] Komunikacja i tekst w perspektywie rozwojowej i dydaktycznej, red. J. Porayski-Pomsta, Warszawa 2005.
  • Przedmiot język polski w szkołach III Rzeczypospolitej Polskiej (po 1989 roku), [w:] Współczesna polska i słoweńska sytuacja językowa, red. S. Gajda, A. Vidovic Muha, Opole 2003 (współautor A. Tabisz).
  • Transformacje tekstów w edukacji językowej, [w:] W kręgu zagadnień dydaktyki języka i literatury polskiej, red. H. Synowiec, Katowice 2002.
  • Metatekst w tekście uczniowskim (na przykładzie rozprawki), [w:] Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi. Studia Pragmalingwistyczne 3, red. J. Porayski-Pomsta, Warszawa 2002.