prof. dr hab. Jolanta Nocoń
Pełnione funkcje
Dyrektor Instytutu Językoznawstwa
Adres mailowy: jolanta.nocon@uni.opole.pl
Numer pokoju: 204, 317
Zainteresowania badawcze
lingwodydaktyka, stylistyka lingwistyczna, analiza dyskursu, lingwistyka tekstu
Publikacje
Monografie autorskie
Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana, Opole 2009.
Polecenia i pytania w podręcznikach do nauki o języku, Opole 1997.
Redakcje tomów
„Języka a Edukacja 4. Wychowanie językowe”, Wyd. UO, Opole 2015.
„Języka a Edukacja 3. Świadomość językowa”, Wyd. UO, Opole 2014.
Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, UNIVERSITAS, Kraków 2013.
„Języka a Edukacja 2. Tekst edukacyjny”, Wyd. UO, Opole 2013.
„Języka a Edukacja 1. Kształcenie językowe”, Wyd. UO, Opole 2012.
Filologiczny widnokrąg. Obrazy stare i nowe, Wyd. UO, Opole 2012.
Uczeń w świecie języka i tekstów, Wyd. UO, Opole 2010.
Kształcenie porozumiewania się, Opole 1994.
Artykuły naukowe
Styl i stylistyka w kształceniu językowym, „Stylistyka” XXV, Opole 2016, s. 445-456.
Dyskurs edukacyjny w Internecie, [w:] Dyskurs i jego odmiany, red. B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek, Katowice 2016, s. 62-71.
Teksty argumentacyjne w edukacji językowo-komunikacyjnej, [w:] Szkice o dojrzałości, kulturze i szkole. Prace dedykowane Profesor Halinie Wiśniewskiej, red. M. Karwatowska, L. Tymiakin, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016, s. 321-337.
Język polski – ojczysty nieobcy czy obcy? Wyzwania edukacji językowej w czasach ponowoczesnych, [w:] Z problematyki kształcenia językowego VI, red. E. Awramiuk, M. Karolczuk, Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016, s. 69-83.
Kształcenie świadomości językowej w gimnazjum – lekcje gramatyki, „Edukacja” 2015, nr 1, s. 81-96.
Wychowanie językowe w szkole a współczesna sytuacja kulturowo-komunikacyjna, [w:] Języka a Edukacja 4. Wychowanie językowe, red. J. Nocoń, Wyd. UO, Opole 2015, s. 61-70.
Diagnozowanie sprawności mówienia w perspektywie (nie tylko) egzaminu maturalnego, „Polonistyka. Innowacje” 2015, nr 1, Poznań, s. 5-15. [http://pressto.amu.edu.pl/index.php/pi/article/view/845/791]
Edukacja polonistyczna w szkole XXI wieku – szanse i zagrożenia, [w:] Polonistyka wobec wyzwań współczesności, T. 2, red. S. Gajda, I. Jokiel, Wydawnictwo UO, Opole 2014, s. 455-463.
Gatunki tekstu na pisemnym egzaminie maturalnym od 2015 roku, [w:] Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, T. 3, red. K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska, UNIVERSITAS, Kraków 2014, s. 181-192.
Świadomość językowa w podręcznikach szkolnych (teoria i praktyka), [w:] Języka a Edukacja 3. Świadomość językowa, red. J. Nocoń, A. Tabisz, Wyd. UO, Opole 2014, s.159-174.
Styl dydaktyczny – styl dyskursu dydaktycznego, w: E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2013, s. 111-139.
Słowo jako przedmiot edukacji polonistycznej (przed 1999 rokiem i po nim), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia IV”, Wydawnictwo UP, Kraków 2013, s. 3-16.
Dyskurs edukacyjny i jego społeczny zasięg, w: J. Nocoń, A. Tabisz (red.), Język a Edukacja 2. Tekst edukacyjny, Wydawnictwo UO, Opole 2013, s. 13-26.
Rozwijanie i doskonalenie kompetencji tekstotwórczej w perspektywie lingwodydaktycznej, „Kształcenie Językowe” 10 (20), Wrocław 2012, s. 21-36.
Problemy i dylematy współczesnej lingwodydaktyki języka polskiego, „Lingwistyka Stosowana”, t. V, Warszawa 2012, s. 49-64.
Dialog lekcyjny w perspektywie lingwistycznej, w: K. Kossakowska-Jarosz, J. Nocoń (red.), Filologiczny widnokrąg. Obrazy stare i nowe, Wydawnictwo UO, Opole 2012, s. 361-372.
Strategie nabywania przez ucznia wiedzy o języku (na przykładzie zadań podręcznikowych), w: B. Niesporek-Szamburska (red.), Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2012, s. 27-43.
Od Grice’a do Eco – o kulturze wypowiedzi w szkole, „Polonistyka” 2012, s. 40-43.
Badania nad stylem dydaktycznym w Polsce, „Stylistyka” XX, Opole 2011, s. 109-124.
Stylistyczne aspekty dyskursu edukacyjnego, w: U. Sokólska (red.), Odmiany stylowe polszczyzny – dawniej i dziś, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2011, s. 187-200.
Uczenie o języku polskim po 1998 roku – programy i koncepcje dydaktyczne, w: J. Nocoń, E. Łucka-Zając (red.), Uczeń w świecie języka i tekstów, Wydawnictwo UO, Opole 2010, s. 27-37.
Co współczesne językoznawstwo może zaoferować polonistyce szkolnej, „Polonistyka” 2011, nr 10, s. 27-33.
Stylistyczne aspekty temporalizacji w tekście dydaktycznym, „Język Polski” 2010, nr 3 (XC), s. 203-210.
Styl(e) wypowiedzi pisemnej licealistów, „Studia Pragmalingwistyczne” II/2010, Wydawnictwo UW, Warszawa, s. 66-78.
Autor tekstu i autor w tekście dydaktycznym, w: K. Maćkowiak i C. Piątkowski (red.), Język i styl
twórcy w kręgu badań współczesnej humanistyki. Studia o języku i stylu artystycznym, t. V, Zielona Góra 2009, s. 247-255.
Od tekstu literackiego do tekstu użytkowego. O pewnym typie zadań z języka ojczystego, “Usta ad Albim Bohemica” 2009, ročník IX, číslo 1, s. 172-178.
Dialog z tradycją w pewnym typie zadań podręcznikowych,w: B. Myrdzik i M. Karwatowska (red.), Dialog kultur w edukacji, Lublin 2009, s. 288-296.
Wiedza o języku czy wiedza językowa? – o uczeniu gramatyki w szkole, „Polonistyka” 2009, nr 8, s. 10-16.
Między bytem a niebytem – uczenie o języku w szkole ponadgimnazjalnej, w: J. Bujak-Lechowicz (red.), Dydaktyka XXI wieku – szanse i zagrożenia, Piotrków Trybunalski 2008, s. 103-110.
Nauczyć ucznia – style prezentacji pojęć w tekście dydaktycznym, w: I. Szczepankowska (red.), Styl a semantyka, Białystok 2008, s. 355-368.
Uczenie prawa i o prawie w szkole, w: M.T. Lizisowa (red.) Język w urzędach i sądach II, Kraków 2008, s. 257-271.
Paradoksy stylu podręczników szkolnych, „Cшuл” 6, Belgrad 2007, s. 63-76.
Dydaktyczne pytania rozstrzygnięcia – czy słusznie krytykowane?, w: E. Dąbrowska, K. Kossakowska-Jarosz (red.), Teksty – konteksty – interpretacje. W kręgu literatury, języka i kultury, Opole 2007, s. 285-293.
Jak w podręcznikach do języka polskiego „rozmawia się” z uczniem, w: H. Synowiec (red.), Podręczniki do kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole – koncepcje, funkcje, język, Kraków 2007, s. 15-28.
Wizualizacja w tekście dydaktycznym – modele i funkcje, w: D. Moldanova, M. Balowski (red.), Co vsechno slovo znamena, Usti nad Labem 2007, s. 233-249.
Jak stymulować rozwój językowy ucznia nie tylko na lekcjach języka polskiego?, „Modelowe Nauczanie. Opolski Przegląd Edukacyjny” 2007, nr 2, s. 47-55.
Strategie interakcyjne w dyskursie dydaktycznym (na przykładzie podręcznika szkolnego), w: B. Witosz (red.), Style konwersacyjne, Katowice 2006, s. 226-237.
Wpływ nowych mediów na architektonikę tekstu dydaktycznego, w: J. Mazur, M. Rzeszutko-Iwan (red.), Teksty kultury 2. Oblicza komunikacji XXI wieku, Lublin 2006, s. 279-299.
Dialogizacja tekstu monologowego w dyskursie dydaktycznym (na przykładzie podręcznika szkolnego),w: I. Kamińska-Szmaj, T. Piekota, M. Zaśko-Zielińska (red.), Oblicza komunikacji 1. Perspektywy badań nad tekstem, dyskursem i komunikacją, tom II, Kraków 2006, s. 937-951.
Gatunki wypowiedzi na lekcjach języka polskiego, „Zeszyty Szkolne. Edukacja humanistyczna. Kwartalnik” 2006, nr 1, s. 27-36.
Edukacja komunikacyjnojęzykowa wobec pauperyzacji języka uczniów, w: S. Gajda, A. Markowski,
J. Porayski-Pomsta (red.), Polska polityka komunikacyjnojęzykowa wobec wyzwań XXI wieku, Warszawa 2005, s. 253-267.
Kompetencje tekstowe uczniów a rozumienie czytanego tekstu, w: J. Porayski-Pomsta (red.), Komunikacja i tekst w perspektywie rozwojowej i dydaktycznej, Warszawa 2005, s. 313-323.
Przygotowanie ucznia do funkcjonowania w sferze prawno-administracyjnej, w: E. Malinowska (red.), Język – Prawo – Społeczeństwo, Opole 2004, s. 177-191.
Kształcenie umiejętności wyrażania sądów wartościujących na lekcjach języka polskiego, w: J. Kida (red.), Edukacja humanistyczna, aksjologiczna i estetyczna w świetle programów i potrzeb oświatowych, Rzeszów 2003, s. 257-262.
Tradycja pozytywistyczna w programach i podręcznikach do gimnazjum, w: W. Hendzel, P. Obrączka (red.), Na przełomie wieków…, Opole 2003, s. 473-484.
Przedmiot język polski w szkołach III Rzeczypospolitej Polskiej (po 1989 roku), w: S. Gajda, A. Vidovic Muha (red.), Współczesna polska i słoweńska sytuacja językowa, Opole 2003, s. 497-522 (współautor A. Tabisz).
Transformacje tekstów w edukacji językowej, w: H. Synowiec (red.), W kręgu zagadnień dydaktyki języka i literatury polskiej, Katowice 2002, s. 171-177.
Metatekst w tekście uczniowskim (na przykładzie rozprawki), w: J. Porayski-Pomsta (red.), Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi. Studia Pragmalingwistyczne 3, Warszawa 2002, s. 198-206.
Między tradycją a zmianą. Kształcenie językowe w nowych podręcznikach do języka polskiego, „Język Polski w Szkole dla Klas IV-VIII” 1998/99, z. 2, s. 12-18.
Podręczniki do nauki o języku w klasie VI a kształcenie sprawności językowych, w: E. Sękowska (red.), Świadomość językowa – kompetencja – dydaktyka, Warszawa 1996, s. 165-175.
Podręcznik w komunikacji dydaktycznej, w: T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny, Kraków 1996, s. 257-264.
Polecenia dydaktyczne w podręcznikach do nauki o języku, w: S. Gajda, M. Balowski (red.), Styl a tekst, Opole 1996, s. 285-292.
Dialogowość podręczników szkolnych, w: S. Gajda, J. Nocoń (red.), Kształcenie porozumiewania się, Opole 1994, s. 179-184.
O języku zbioru modlitw i pieśni religijnych Lorenza Kosiola, „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Językoznawstwo XV”, Opole 1994, s. 35-53.
Osiągnięcia uczniów klasy szóstej w streszczaniu utworu fabularnego, w: Osiągnięcia szóstoklasistów z języka polskiego, Biblioteczka OCDN, Opole 1990, s. 13-37.
Osiągnięcia siódmoklasistów Opolszczyzny w posługiwaniu się pisaną odmianą języka ojczystego,
w: Badanie osiągnięć szkolnych uczniów kl. siódmej z języka polskiego, historii, matematyki, Biblioteczka OCDN, Opole 1990, s. 4-20.
Wyniki badań osiągnięć szkolnych z języka polskiego uczniów klas ósmych, w: Wyniki nauczania języka polskiego w szkołach podstawowych Opolszczyzny w roku 1987/88, Biblioteczka OCDN, Opole 1988, s. 36-53.