dr Alicja Przyszlak

Absolwentka kierunku filologia rosyjska z językiem niemieckim na Uniwersytecie Opolskim (2000), tamże stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa (2006; rozprawa „Skrzydlate słowa w rosyjsko-polskiej przestrzeni kulturowej” napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Wojciecha Chlebdy). Autorka wielu publikacji naukowych, których tematyka koncentruje się wokół następujących zagadnień: 1) Frazeologia i frazeografia przekładowa; 2) Skrzydlate słowa w obiegu intra- i interkulturowym; 3) Paremiologia i paremiografia przekładowa. Członek instytutowego zespołu leksykografii przekładowej.

Autorka bądź współautorka działów poświęconych różnym obszarom tematycznym (film, meteorologia, muzea i skanseny, pisanie pracy magisterskiej, wygląd człowieka) w Podręcznym idiomatykonie polsko-rosyjskim pod. red. Prof. Wojciecha Chlebdy (z. 3-8; 10). Współautorka słowników przekładowych: Polsko-rosyjski słownik par przekładowych. Tom zbiorczy „Podręcznego idiomatykonu polsko-rosyjskiego”, z. 1-5, praca zespołowa, red. W. Chlebda, 2013; Tematyczny czesko-polsko-rosyjski i polsko-czesko-rosyjski słownik pogranicza, praca zespołowa, red. W. Chlebda, I. Dobrotová, 2015).

Inne doświadczenia naukowe w kraju i za granicą:
– uczestnictwo w konferencjach naukowych krajowych (Toruń, Kazimierz nad Wisłą, Poznań, Słupsk, Tułowice) i zagranicznych (Ołomuniec, Hradec-Kralove, Ostrawa)
– wykonawca w międzynarodowym projekcie badawczym „Uniwersytety na rzecz pogranicza” (2013 – 2015 r.)
– członek Komisji Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Katowicach
– członek Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, Oddział w Opolu.

Wykaz publikacji:

1. Gogolowskie skrzydlate słowa w obiegu interkulturowym[w:] Z aktualnych problemów badań lingwistycznych słowiańszczyzny (tezy wystąpień), Toruń 16–17 września 2002, s. 27–28.
   2.W poszukiwaniu korpusu puszkinizmów, „Przegląd Rusycystyczny” 2004, Nr 3., s. 56-68.
   3. Czechowowska strzelba wypaliła w języku polskim [w:] Studia i Szkice Slawistyczne, t. 6, red. B. Kodzis, Opole 2005, s.  209-220.
   4. Z problemów leksykograficznego opisu skrzydlatych słów (na podstawie leksykografii polskiej, rosyjskiej i niemieckiej) [w:] Z problemów opisu jednostek leksykalnych we współczesnych językach słowiańskich (tezy wystąpień). Toruń 22–23 września 2005, s. 34–36.
   5. Skrzydlate słowa w rosyjsko-polskim dialogu kulturowym [w:] „Dialog kultur IV.”, Hradec Králové 2007, s. 285-291.
   6. Пословицы в «Пане Тадеуше» А. Мицкевича и в русских переводах эпопеи [w:] «XIX. Olomoucké Dny Rusistů», Ołomuniec 2008, s. 399-402.
   7. Tytuły (3). Dzieła filmowe do roku 1945 [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z. 3, red. W. Chlebda, Opole 2008, s. 187-196.
   8. Autoreferat rozprawy doktorskiej Skrzydlate słowa w rosyjsko-polskiej przestrzeni kulturowej [w:] Studia i Szkice Slawistyczne, t. IX, red. B. Kodzis, Opole 2008, s. 157-163.
   9. Majakowski wiecznie żywy (pytanie o miejsce rosyjskich jednostek języka w dyskursie polskim) [w:] „Dialog kultur V” (wersja elektroniczna), Ústí na Orlicí 2009.
   10.   Tytuły (4). Dzieła filmowe z lat 1946-1989 [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z. 4., red. W. Chlebda, Opole 2009, s. 213-235.
   11. Współczesny dyskurs polski a skrzydlate frazy proweniencji rockowej [w:] Unisono na pomieszane języki 1. O rocku, jego twórcach i dziełach (w 70-lecie Czesława Niemena), red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2010, s. 115-129.
   12. Majakowski i inni… (Tłumacz jako pośrednik w procesie zapożyczania skrzydlatych słów) [w:] Przekład – język – kultura, red. R. Lewicki, Lublin 2010, s. 235-244.
   13. Prognoza dla Europy. Meteorologia. [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z. 5., red. W. Chlebda, Opole 2010, s. 165-180.
   14. Интернет как источник для поиска иноязычных эквивалентов (на материале метеорологических идиом в польском и русском языках) [w:] «XXI. Olomoucké DnyRusistů», Ołomuniec 2011, s. 553-556.
   15. Minucje przekładowe. Błoto pośniegowe [w:] Na tropach translatów. W poszukiwaniu odpowiedników przekładowych, red. Wojciech Chlebda, Opole 2011, s. 115-117.
   16. O międzytekstowych relacjach skrzydlatych słów (na materiale tekstów Czesława Niemena) [w:] Unisono w wielogłosie IV. Rock a media, red. R. Marcinkiewicz, Sosnowiec 2013, s. 211-221.
   17. Zwiedzamy muzea i skanseny [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z 6., red. W. Chlebda, Opole 2013, s. 77-92,  [we współaut. z Tamarą. A.  Milutiną].
   18. Национальные и интернациональные крылатые единицы, восходящие к кинематографу, в польском и русском языках [w:] «XXII Olomoucké Dny Rusistů», Ołomuniec 2014, s. 393-397.
   19. Tytuły filmowe jako obiekt kodyfikacji leksykograficznej (w ujęciu  polsko-rosyjskim) [w:] Porównawczy aspekt leksykologii: teoria i praktyka, Ołomuniec 2014, s. 142-149.
   20. Z problemów międzyjęzykowej ekwiwalencji przysłów (na materiale paremii i przepowiedni pogodowych języka polskiego i rosyjskiego) [w:] Parémie národů slovanských VII, Ostrawa 2014, s. 297-302.
   21. Piszemy pracę magisterską [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z 7., red. W. Chlebda, Opole 2014, s. 123-141,  [współaut.: Daniel Borysowski].
   22. Przyszlak A., [w:] Polsko-rosyjski słownik par przekładowych, red. W. Chlebda, Opole 2014.
   23. Zabytki i muzea pogranicza. Památky a muzea  pohraničí. Достопримечательности и музеи пограничья [w:] Tematyczny czesko-polsko-rosyjski polsko-czesko-rosyjski słownik pogranicza, red. W. Chlebda i I. Dobrotova, Opole 2015, s. 241-268, [współaut.: Daniel Borysowski, Tamara Milutina].
   24. Památky a muzea  pohraničí. Zabytki i muzea pogranicza. Достопримечательности и музеипограничья [w:] Tematyczny czesko-polsko-rosyjski polsko-czesko-rosyjski słownik pogranicza, red. W. Chlebda i I. Dobrotova, Opole 2015, str. 89-115, [współaut.: Daniel Borysowski, Tamara Milutina].
   25. Wygląd człowieka [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z 8., red. W. Chlebda, Opole 2016, s. 55-91.
   26. Skrzydlate słowa wywodzące się z utworów muzycznych okresu PRL w dzisiejszej polskiej przestrzeni językowo-kulturowej [w:] W kręgu kultury PRL. Muzyka. Rodzaje i style, red. K. Bittner i D. Skotarczak, Poznań 2017, s. 341-352.
   27. W poszukiwaniu korpusu kryłowizmów [w:] Międzynarodowy dyskurs filologiczny, red. J. Wasiluk, M. Gierczyńska-Kolas, G. Lisowska, Słupsk 2019, s. 73-83.
   28. Leksykografia polska cała w skowronkach [w:] Unisono w wielogłosie VI. Rock na pograniczach, red. R. Marcinkiewicz, Opole 2019, s. 20-34.
   29. Tytuły (8). Dzieła filmowe z lat 1990-2010 [w:] Podręczny idiomatykon polsko-rosyjski, z. 10., red. W. Chlebda, Opole (dział złożony do druku).

Konferencje:
1. II Ogólnopolska Językoznawcza Konferencja Młodych Slawistów pt. „Z Aktualnych Badań Lingwistycznych Słowiańszczyzny” (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, wrzesień 2002 r.): Gogolowskie skrzydlate słowa w obiegu interkulturowym.
2. III Ogólnopolska Językoznawcza Konferencja Młodych Slawistów pt. „Z problemów opisu jednostek leksykalnych we współczesnych językach słowiańskich” (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, wrzesień 2005 r.): Z problemów leksykograficznego opisu skrzydlatych słów (na podstawie leksykografii polskiej, rosyjskiej i niemieckiej)
3. Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Dialog kultur IV” (Uniwersytet Hradec Kralove, styczeń 2007 r.): Skrzydlate słowa w rosyjsko-polskim dialogu kulturowym
4. Międzynarodowa Konferencja «Оломоуцкие Дни Русистов» под эгидой МАПРЯЛ и ЧАР (Uniwersytet Palackiego, Ołomuniec 30.08. – 01.09. 2007 r.): Пословицы в «Пане Тадеуше» А. Мицкевича и в русских переводах эпопеи
5. Translatoryczna konferencja naukowa PRZEKŁAD – JĘZYK – KULTURA (Instytut Filologii Słowiańskiej UMCS, Kazimierz nad Wisłą 16.-17. 10. 2008 r.): Majakowski i inni… (Tłumacz jako pośrednik w procesie zapożyczania skrzydlatych słów)
6. Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Dialog kultur V” (Uniwersytet Hradec Kralove, 20.-21. 01. 2009 r.): Majakowski wiecznie żywy (pytanie o miejsce rosyjskich jednostek języka w dyskursie polskim)
7. Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Unisono na pomieszane języki” (Tułowice, 9.-10. 10. 2009 r.): Współczesny dyskurs polski a skrzydlate frazy proweniencji rockowej
8. Międzynarodowa Konferencja «XXI Оломоуцкие Дни Русистов» (Uniwersytet Palackiego, Ołomuniec 07.09. – 09.09. 2011 r.): Интернет как источник для поиска иноязычных эквивалентов (на материале метеорологических идиом в польском и русском языках)
9. IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Unisono w wielogłosie… Rock a media” (Tułowice, 12.-14. 10. 2012 r.): O międzytekstowych relacjach skrzydlatych słów (na materiale tekstów Czesława Niemena)
10. Międzynarodowa Konferencja Naukowa «XXII Оломоуцкие Дни Русистов» (Uniwersytet Palackiego, Ołomuniec 04.09. – 06.09. 2013 r.): Национальные и интернациональные крылатые единицы, восходящие к кинематографу, в польском и русском языках
11. Konferencja Naukowa pt. „Porównawczy aspekt leksykologii: teoria i praktyka” (Uniwersytet Palackiego, Ołomuniec 24. 10. 2013 r.): Tytuły filmowe jako obiekt kodyfikacji leksykograficznej (w ujęciu polsko-rosyjskim)
12. VII Międzynarodowa Konferencja Slawistyczna „Parémie národů slovanských VII”, (Uniwersytet Ostrawski, 16.-18. 09. 2014 r.): Z problemów międzyjęzykowej ekwiwalencji przysłów (na materiale paremii i przepowiedni pogodowych języka polskiego i rosyjskiego)
13. Interdyscyplinarna konferencja naukowa „Muzyka w PRL” zorganizowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu oraz Pracownię Historii Wizualnej Instytutu Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu (18.–20. 11. 2015 r., Poznań): Skrzydlate słowa wywodzące się z utworów muzycznych okresu PRL w dzisiejszej polskiej przestrzeni językowo-kulturowej
14. XI Międzynarodowa Konferencja „Wschód-Zachód. Dialog języków i kultur” (Instytut Neofilologii Akademii Pomorskiej w Słupsku, 18.–19. 09. 2017 r.): W poszukiwaniu korpusu kryłowizmów
15. X Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Unisono w wielogłosie 10” (Tułowice, 28.-29. 09. 2018 r.): Uwagi o leksykograficznej kodyfikacji skrzydlatych słów z obszaru rocka
16. „Polska w piosence (1989-2018)” – konferencja zorganizowana przez Bibliotekę Raczyńskich oraz Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (05.-06. 11. 2018 r.): Kodowe jednostki języka jako nośniki polskości (na materiale piosenek z lat 1989-2018)